سامانه دفاع موشکی تاد چیست؟ حفاظت هوایی پیشرفته؟
در این مقاله قصد داریم به معرفی سامانه دفاع موشکی تاد یکی از پیشرفته ترین سیستم های دفاع موشکی محسوب می‌شود بپردازیم. با مس زنجان همراه باشید.
سامانه دفاع موشکی تاد (THAAD) که مخفف Terminal High Altitude Area Defense است، یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های دفاع موشکی در جهان است که توسط شرکت لاکهید مارتین برای ارتش ایالات متحده توسعه داده شده است. این سامانه به منظور مقابله با تهدیدات موشکی بالستیک کوتاه‌برد، میان‌برد و برخی موشک‌های بالستیک بلندبرد طراحی شده و با هدف حفاظت از نیروهای نظامی و شهروندان در برابر حملات موشکی عمل می‌کند. برد موشک های آن 150 تا 200 کیلومتر است. به گفته مرکز کنترل تسلیحات و عدم تکثیر تسلیحات، این موشک می‌تواند موشک‌های داخل و خارج جو زمین را در آخرین مرحله پروازشان که با ورود مجدد کلاهک جدا شده به جو زمین آغاز می‌شود و پس از انفجار به پایان می‌رسد رهگیری کند.
سیستم تاد چگونه کار می کند؟
معمولاً از 95 سرباز، شش پرتابگر سوار بر کامیون، 48 رهگیر، 8 رهگیر برای هر پرتابگر، یک سیستم رادار و یک جزء کنترل آتش و ارتباطات تشکیل شده‌اند. موشک های رهگیر تاد کلاهک انفجاری حمل نمی کنند که به آنها اجازه می دهد تا به سرعت به ارتفاعات بالا برسند. به جای انفجار در هنگام برخورد با موشک های بالستیک ورودی برای خنثی کردن آنها، از انرژی جنبشی انرژی تولید شده از طریق جرم آن در حرکت برای شلیک موشک استفاده می‌کنند.
سامانه تاد در سه مرحله اصلی عمل می‌کند :
- شناسایی و رهگیری : رادار AN/TPY-2 تهدیدات موشکی را در فاصله دور شناسایی می‌کند و مسیر آنها را تعیین می‌کند.
- اعلان و کنترل : پس از شناسایی تهدید، مرکز کنترل و فرماندهی سامانه تاد مسیر و زمان دقیق رهگیری را محاسبه کرده و به پرتابگرهای موشک دستور شلیک می‌دهد.
- انهدام : موشک رهگیر با استفاده از فناوری «برخورد مستقیم» به سمت موشک تهدیدکننده حرکت کرده و در نهایت با برخورد به هدف، آن را در خارج از جو زمین منهدم می‌کند.
قیمت سیستم تاد چقدر است؟
طبق گفته هانا، یک سیستم کامل تاد از 1 تا 1.8 میلیارد دلار قیمت دارد.
ویژگی های سیستم تاد
سامانه تاد با داشتن اجزای مختلف، از جمله پرتابگرهای موشک، موشک‌های رهگیر، رادارهای پیشرفته و مراکز کنترل و فرماندهی، می‌تواند موشک‌های بالستیک را در مرحله پایانی پروازشان رهگیری و منهدم کند. این سامانه دارای ویژگی‌های کلیدی زیر است :
رهگیری در ارتفاع بالا : یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سامانه تاد توانایی آن در رهگیری موشک‌ها در ارتفاع بالا و خارج از جو زمین است. این ویژگی کمک می‌کند تا خطر انفجار و تأثیرات جانبی در نزدیکی سطح زمین کاهش یابد.
روش انهدام با برخورد مستقیم (Hit-to-Kill) : سامانه تاد از تکنیک برخورد مستقیم برای انهدام موشک‌های بالستیک استفاده می‌کند. در این روش، موشک رهگیر با دقت بالا به هدف برخورد می‌کند و آن را نابود می‌سازد. این نوع انهدام از نیاز به کلاهک انفجاری می‌کاهد و باعث می‌شود که موشک‌های تاد بتوانند با دقت بیشتری به تهدیدات پاسخ دهند.
قابلیت تحرک بالا : سامانه تاد به گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند به سرعت جابجا شود و به نقاط مختلف مستقر شود. این ویژگی آن را برای استقرار در مناطق مختلف و جابجایی سریع برای پوشش نقاط حساس در برابر تهدیدات موشکی، مناسب می‌سازد.
رادار پیشرفته : سامانه تاد مجهز به یک رادار AN/TPY-2 است که توانایی شناسایی و رهگیری موشک‌های بالستیک در فواصل طولانی را دارد. این رادار می‌تواند اطلاعات دقیق درباره موقعیت، سرعت و مسیر موشک‌های تهدیدکننده را در اختیار مرکز فرماندهی قرار دهد.
اهمیت و نقش استراتژیک سامانه تاد
سامانه تاد نقش حیاتی در دکترین دفاع موشکی ایالات متحده و متحدان آن دارد. به دلیل توانایی سامانه تاد در رهگیری موشک‌های بالستیک در خارج از جو زمین، این سیستم به عنوان یکی از ابزارهای اصلی برای مقابله با تهدیدات موشکی کشورهای دارای فناوری موشکی پیشرفته (مانند کره شمالی و روسیه) مورد استفاده قرار می‌گیرد. استقرار سامانه تاد در مناطقی مانند کره جنوبی و ژاپن، موجب افزایش امنیت و دفاع موشکی در برابر تهدیدات منطقه‌ای شده است.
نقدها و چالش ها
هرچند سامانه تاد یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های دفاع موشکی جهان به شمار می‌رود، اما منتقدانی نیز دارد :
- هزینه‌های بالا : سامانه تاد هزینه زیادی برای تولید و نگهداری دارد و این موضوع باعث می‌شود که برخی کشورها به دنبال جایگزین‌های ارزان‌تر باشند.
- تنش‌های بین‌المللی : استقرار سامانه تاد در کشورهایی مانند کره جنوبی باعث نگرانی چین و روسیه شده است. این کشورها معتقدند که استقرار این سامانه می‌تواند موازنه قدرت منطقه ای را برهم بزند و باعث افزایش رقابت تسلیحاتی شود.
نتیجه گیری
سامانه دفاع موشکی تاد به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های دفاعی، توانسته است نقش مهمی در افزایش امنیت مناطق حساس و مقابله با تهدیدات موشکی داشته باشد. با وجود چالش‌ها و هزینه‌های زیاد، این سامانه به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در سیستم دفاعی آمریکا و متحدانش به شمار می‌رود و همچنان به توسعه و بهبود فناوری‌های آن ادامه می‌یابد.
